یبوست به معنای مشکل بودن دفع مدفوع یا دفع مدفوع کمتر از حالت طبیعی است و نیازمند درمان یبوست میباشد؛ در صورتی که فردی سه روز یا بیشتر، اجابت مزاج نداشته باشد می‌توان گفت که به یبوست مبتلا شده است و نیازمند درمان یبوست میباشد .
علل بروز یبوست ممکن است متنوع باشند و شامل عوامل زیر باشند:
1. کمبود فیبر: نبود فیبر در رژیم غذایی یکی از علل اصلی یبوست است. فیبر به تسریع حرکت مواد زائد در روده‌ها کمک می‌کند. کمبود مصرف میوه، سبزیجات، و مواد غذایی حاوی فیبر می‌تواند باعث یبوست شود.
2. کمبود آب: نوشیدن مقدار کافی آب ضروری برای ایجاد حرکتی صحیح در روده‌ها است. کمبود آب می‌تواند موجب یبوست شود.
3. کم‌فعالیت فیزیکی: کمبود فعالیت و ورزش می‌تواند عملکرد روده‌ها را کاهش دهد و به یبوست منجر شود.
4. مصرف برخی داروها: برخی داروها مانند داروهای ضددرد، ضدافسردگی، داروهای ضدتشنج، و مسکن‌ها می‌توانند عامل یبوست باشند.
5. مصرف مکمل‌های آهن و کلسیم: مکمل‌های حاوی آهن و کلسیم ممکن است به دلیل تأثیر آنها بر حرکت روده‌ای به یبوست منجر شوند.
6. عوامل روانی: استرس و اضطراب نیز می‌توانند بر عملکرد روده‌ها تأثیر بگذارند و در به وجود آمدن یبوست نقش داشته باشند.
7. بیماری‌های گوارشی: برخی بیماری‌های گوارشی مانند سندرم روده تحریکی (IBS)، کولیت التهابی و دیگر بیماری‌ها ممکن است عوامل یبوست باشند.
8. مشکلات ستون فقرات: مشکلات در ستون فقرات و اختلالات عصبی ممکن است به کاهش حرکت روده‌ها و یبوست منجر شوند.
9. حاملگی: یبوست در زمان بارداری بسیار معمول است و به تغییرات هورمونی و فشار رحم بر روده‌ها برمی‌گردد.
10. عمل جراحی در منطقه شکمی: عمل جراحی در منطقه شکمی ممکن است به تغییر در عملکرد روده‌ها و حرکت آنها منجر شود.
طب سنتی دیدگاه‌هایی مبنی بر تعادل انرژی‌ها و عناصر طبیعی برای درمان یبوست
در طب سنتی معمولاً از دیدگاه‌هایی مبنی بر تعادل انرژی‌ها و عناصر طبیعی در بدن برای حفظ سلامت و پیشگیری از بیماری‌ها استفاده می‌شود. از این دیدگاه، درمان یبوست ممکن است به عوامل زیر بازگردانده شود:
1. تغذیه نامناسب: طب سنتی تاکید دارد که رژیم غذایی باید متنوع و تغذیه‌ای مناسب باشد. خوردن مواد غذایی با طعم‌های مختلف و مطابق با مزاج فرد (سرد یا گرم) تاثیر مهمی در عملکرد روده‌ها و جلوگیری از یبوست دارد.
2. میزان مصرف آب: آب مصرفی برای حفظ رطوبت در روده‌ها و تسهیل حرکت مواد غذایی اهمیت دارد. از نظر طب سنتی، مصرف کافی آب برای جلوگیری از یبوست ضروری است.
3. عادات غذایی: طب سنتی به عادات غذایی مهمی می‌پردازد. به عنوان مثال، نکته‌هایی مانند خوردن با آرامش، جویدن غذا به خوبی، خوردن در زمان‌های مناسب، و انجام تمرین‌های خفیف بعد از وعده‌های غذایی می‌تواند به عملکرد روده‌ها ودرمان یبوست کمک کند.
4. معالجه و درمان گیاهی: طب سنتی از گیاهان دارویی و عشب‌تراشی‌های طبیعی برای درمان یبوست استفاده می‌کند. برخی گیاهان مانند زیره، اسپند، و شیرین بیان می‌توانند به تسهیل حرکت روده‌ها و رفع یبوست کمک کنند.
5. تعادل مزاج: طب سنتی بر مفهوم تعادل مزاج در بدن تأکید دارد. تعادل مزاج فرد ممکن است به تعادل مناسب روده‌ها کمک کند. افراد با مزاج گرمتر ممکن است تمایل به یبوست داشته باشند و نیاز به رعایت تعادل مزاج دارند.
مهم است توجه داشت که درمان یبوست از دیدگاه طب سنتی ممکن است به عوامل فردی و شرایط طبی مخصوص به هر فرد بستگی داشته باشد. پیشنهاد می‌شود با یک پزشک یا پزشک طب سنتی متخصص مشوره کنید تا به شما یک برنامه درمانی متناسب با وضعیت شما تدوین کند.
Cartoon character with diarrhea symptoms illustration
راه‌هایی برای پیشگیری از یبوست
این تغییرات در رژیم غذایی و عادات زندگی می‌توانند به عملکرد روده‌ها کمک کنند و در پیشگیری و درمان یبوست یبوست موثر باشند. اضافه به تغذیه درست و متنوع، توجه به موارد زیر نیز می‌تواند به پیشگیری از یبوست کمک کند:
1. مصرف آب: مصرف کافی آب در طول روز برای حفظ رطوبت روده‌ها و تسهیل حرکت مواد غذایی از اهمیت بسیاری برخوردار است. اطمینان حاصل کنید که روزانه مقدار کافی آب می‌نوشید.
2. تغذیه خوب: در رژیم غذایی خود به مقدار کافی از فیبر موجود در میوه‌ها، سبزیجات، حبوبات، و غلات کامل مانند آرد کامل و نان کامل توجه کنید. فیبر به تسهیل گذر مواد غذایی از روده‌ها و جلوگیری از یبوست کمک می‌کند.
3. تعادل مزاج: در طب سنتی، تعادل مزاج فرد نقش مهمی در عملکرد روده‌ها ایفا می‌کند. اگر مزاج شما سردتر است، از غذاهای گرمتر و داغ‌تر استفاده کنید و برعکس. برای تعیین مزاج خود می‌توانید به یک پزشک طب سنتی مراجعه کنید.
4. ورزش و فعالیت‌های بدنی: فعالیت بدنی منظم و ورزش می‌تواند به عملکرد روده‌ها و حرکت مواد غذایی کمک کند. حتی یک پیاده‌روی روزانه می‌تواند تاثیر بسزایی داشته باشد.
5. کنترل استرس: استرس ممکن است به بروز یبوست مرتبط باشد. روش‌های مدیریت استرس مانند مدیتیشن، یوگا، یا تمرین‌های تنفسی می‌توانند به کاهش استرس و تاثیر مثبت در عملکرد روده‌ها داشته باشند.
6. استفاده از گیاهان دارویی: برخی گیاهان دارویی مانند زیره، پوست انار، و خیارشور ممکن است به تسهیل حرکت روده‌ها کمک کنند. اما قبل از استفاده از هر گونه گیاهان دارویی، بهتر است با یک متخصص تغذیه یا پزشک مشوره کنید.
پیشنهاد می‌شود که در صورت مواجهه مداوم با مشکل یبوست یا نگرانی در این زمینه، با یک پزشک یا متخصص تغذیه مشوره کنید تا به شما راهنمایی‌های خاصی برای پیشگیری از یبوست داده شود.
توصیه‌های طب سنتی برای درمان یبوست
مصرف روزانه میوه‌های ملین مثل گلابی و انجیر به صورت تازه یا خیسانده شده
مصرف غذاهای مایع همچون سوپ و آش‌های سبک و رقیق
استفاده از روغن زیتون یا روغن بادام خوراکی در غذاها
خوردن شربت خاکشیر با آب گرم
انجام پیاده‌روی روزانه
مصرف نان سبوس‌دار در وعده صبحانه
غذاهای توصیه‌شده طب سنتی برای درمان یبوست
طب سنتی مصرف غذاهای زیر را برای درمان یبوست پیشنهاد می‌کند:
- خوراک کدو
- زرده تخم مرغ عسلی
- بورانی
- آش چغندر
- شیربرنج
- فرنی
- شربت آلو: مقداری آلوی شیرین را بشویید و در ظرفی بریزید و آن‌قدر به آن آب بیفزایید که روی آلوها را بپوشاند. سپس با حرارت ملایم آن را بپزید. آب آلوها را صاف کنید و به اندازه یک چهارم آب به دست آمده شکر اضافه کرده و دوباره بجوشانید تا به قوام آید؛ اگر به جای شکر به آن ترنجبین اضافه کنید خاصیت لینت‌بخشی آن بیشتر می‌شود.
- شربت خاکشیر: دو قاشق غذاخوری خاکشیر در آب جوش با کمی نبات میل کنید.
[منبع خبر]
