در جلسهای که امروز با حضور جواد احمدیان برگزار شد، موضوع اجرای طرح نجات فرزندان سقط جنین (نفس) و موانع پیشروی این طرح مورد بحث و بررسی قرار گرفت. ایشان با بیان اینکه هدف از این نشست بهرهگیری از علم و تجربه اعضاء و ارائه نتایج به شورای عالی بسیج برای اجرای هر چه بهتر طرح مردمی نفس است، تأکید کرد که قلب تپندهی این طرح فرهنگسازی است.
احمدیان بر ضرورت اقدام قاطعانه علیه مراکزی که به صورت مجرمانه در زمینه سقط جنین فعال هستند، تأکید کرد و افزود: در سال جاری، هفت کلینیک که به انجام سقطهای غیرقانونی مبادرت میورزیدند، با دستور قضایی پلمب شده و به دادگستری معرفی شدند.
حسین حقائی، معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تبریز، توضیحاتی در رابطه با فرایند شناسایی سقطها به صورت قانونی و غیرقانونی ارائه داد و خبر از راهاندازی خط ارتباطی مستقیم (هاتلاین) برای دریافت گزارشات سریعتر و بهموقع داد.
علی عابدالهی، معاون دانشجویی و فرهنگی دانشگاه، از آمادگی دانشجویان مامایی برای برگزاری اردوهای جهادی با هدف آموزش و ارائه مشاوره در زمینه بارداری و فرزندآوری خبر داد.
فهیمه هوشیار، دبیر طرح نفس، گزارشی از فعالیتهای این طرح ارائه داد که شامل تعداد مشاورههای انجامشده، مواردی که از سقط صرفنظر کردهاند و همچنین نرخ تولدهای حاصل از طرح بود. ایشان به اهمیت همکاری تمامی اعضاء برای رسیدن به اهداف طرح تأکید ورزید.
حسن آقاجانی، مشاور معاونت غذا و دارو، گزارشی در مورد توزیع داروهای مرتبط با سقط جنین در بیمارستانها و داروخانههای خصوصی ارائه کرد و به مسئله گسترش تبلیغات و فروش آنها در فضای مجازی اشاره نمود.
در پایان، علی عبادی، مدیر امور بیمارستانی و تعالی خدمات بالینی، بر اهمیت فرهنگسازی برای جلوگیری از سقطهای غیرقانونی تأکید کرد و گفت: تهیه پرسشنامهای جامع برای کشف علل و بسترهای ادامهی این معضل، تحلیل دلایل و طراحی مداخلات مبتنی بر آگاهی، کلید پیشگیری از رشد فعالیتهای زیرزمینی و کاهش خطرات ناشی از آن است.
با عنایت به جمعبندیهای ارائهشده در جلسه، مشخص است که همکاریهای بینبخشی و نهادینهکردن فرهنگ مسئولیتپذیری سلامت، کلیدواژههای بهسوی موفقیت طرح نفس هستند. توجه به آموزشهای بنیادی و فراهمسازی فرصتهای مشاورهای برای زنان و خانوادهها، علاوه بر ایجاد شبکههای پشتیبانی، از جمله اقدامات پیشبرندهی طرح است.
اجتماع همچنین بر اهمیت نقش آفرینی مؤثر رسانهها و فضای مجازی در اطلاعرسانی و آگاهسازی عمومی تأکید کرد. افزایش دسترسی به اطلاعات دقیق و علمی و همچنین بالا بردن سطح آگاهی جامعه میتواند به کاهش تقاضا برای سقطهای غیرقانونی و نیز حمایت از زنان در مراحل تصمیمگیری مؤثر باشد.
نقش دانشگاهها و مراکز آموزش عالی بهعنوان مراکز تولید دانش و نوآوری، در توسعه راهکارهای مبتنی بر شواهد و تحقیقات علمی، بیش از پیش تأکید و برجسته شد.
در نهایت، مقرر شد که با جمعآوری دادهها و آمارها، پایهگذاری بانک اطلاعاتی جامع و بروز، مرتبط با موضوعاتی نظیر سقط قانونی و غیرقانونی، داروهای مصرفی و پیامدهای بهداشتی مرتبط، بهمنظور اتخاذ سیاستهای بهداشتی دقیقتر و اقدامات پیشگیرانه مؤثرتر صورت گیرد. این اطلاعات در نهایت با هدف آموزش و هدایت بهتر اقدامات عملی، به کارگیری مراکز مرتبط و تصمیمگیرندگان ارائه خواهد شد.
تأکید بر اهمیت مداخلات آموزشی مداوم و پیگیری به منظور افزایش سطح آگاهی جامعه، به عنوان یک استراتژی اصلی در پیشگیری از سقطهای غیرقانونی پیشنهاد شد. با توجه به این امر، بر لزوم انجام کارگاههای آموزشی دورهای و فراگیر برای زوجهای جوان، بهخصوص در مناطق کمتر توسعهیافته، تأکید گردید.
مقرر شد تا بهمنظور حمایت بهتر از خانوادههایی که انصراف از سقط را انتخاب میکنند، سیستمهای حمایتی مانند کمکهای مالی، مشاورههای روانشناختی و خدمات پس از زایمان تقویت شوند. این حمایتها میتوانند در شکلدهی تصمیمات استوارتر و همراهی بهتر این خانوادهها در مسیر تربیت فرزندانشان مؤثر باشند.
همچنین، راهاندازی و تقویت سامانههای نظارتی بر فعالیتهای پزشکی و دارویی برای جلوگیری از توزیع غیرقانونی داروهای محرک سقط جنین، با همکاری مراجع قضایی، داروخانهها و مراکز بهداشتی، مورد تأکید قرار گرفت.
علاوه بر اینها، توافق شد که تلاشها برای افزایش دسترسی به وسایل پیشگیری از بارداری و ارائه آموزشهای جامع بهداشتی و روانشناختی به عنوان بخشی از برنامههای مداخلهگرایانه، تشدید شود.
سقط جنین
نقش بیبدیل رسانههای اجتماعی و کمپینهای اطلاعرسانی در انتقال پیامهای عمومی و ترویج فرهنگ لزوم حفاظت از حقوق جنین و نيز حمایت از مادران آتی، به عنوان ابزارهای قدرتمند تأثیرگذاری در جامعه شناخته شد.
این نشست پایانیافته، نشان از تعهد قویتر و عزم جدیتر بین شرکتکنندگان برای اتخاذ اقداماتی همهجانبه و مبتنی بر دادههای علمی داشت. امید است که این تلاشهای مشترک به بهبود وضعیت سلامت و حقوق باروری در جامعه منجر شود و آیندهای روشنتر برای تمامی خانوادهها رقم بزند.
نهایتاً، بر این باور متفقالقول شد که تدوین و اجرای برنامههای آموزشی در سطح ملی میتواند نقش بسزایی در ارتقاء سطح آگاهی جامعه داشته باشد. تهیه مواد آموزشی و فیلمهای ترویجی با هدف گسترش دانش عمومی در خصوص تنظیم خانواده و اهمیت حفظ حیات جنین راهاندازی شود.
در بُعد اجرایی، قرار بر آن شد که مسیرهای همکاری میان بخشهای دولتی و غیردولتی تقویت و تسهیلشده و دستگاههای ذیربط از جمله وزارت بهداشت، آموزش و پرورش، و رسانههای ملی در این زمینه مشارکت انجام دهند.
مورد تأکید بود که نظام پایش و ارزیابی دورهای نیز برای تضمین پیشرفت پایدار و بهبود مستمر در این قالب طرحریزی و اجرا گردد. از طرفی، استفاده از تکنولوژیهای نوین از قبیل اپلیکیشنهای موبایلی و پلتفرمهای آنلاین برای نشر اطلاعات و آموزشهای مرتبط توصیه شد.
این جمعبندیها نقشه راهی منعکسکننده پیوند بیشتر با جامعه و حرکت به سوی اجرای عادلانه و جامعنگرانه طرحهای بهداشتی و تنظیم خانواده را معلوم ساخت. انتظار میرود این اقدامات اجرایی، سرانجام در کاهش نرخ سقطهای غیرقانونی و بهبود وضعیت روحیروانی و اقتصادی جامعه تأثیر مثبت بگذارند و زمینهساز تغییرات ارزشمند در سیاستهای بهداشتی و اجتماعی شوند.